XII Sesja Zimowej Szkoły Leśnej pt. „Wpływ zmian klimatu na środowisko leśne”

W dniach 15-17 marca 2022 r. odbyła się XII Sesja Zimowej Szkoły Leśnej przy Instytucie Badawczym Leśnictwa, której współorganizatorem była Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, pt. „Wpływ zmian klimatu na środowisko leśne”.

W tegorocznej Sesji, która odbyła się w wersji online wzięło udział niemal 400 osób reprezentujących m.in.: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, jednostki organizacyjne Lasów Państwowych, ośrodki uniwersyteckie i instytuty badawcze.

W trakcie trzech dni obrad prelegenci przedstawili 33 referaty, zestawione w sześciu blokach tematycznych:

  I. Sesja wprowadzająca
  II. Ochrona lasu
  III. Hodowla lasu
  IV. Urządzanie lasu
  V.  Gospodarka wodna
  VI. Zarządzanie lasami

W gronie naszych prelegentów znaleźli się:

T. Vesala – Uniwersytet w Helsinkach (Finlandia),
W.L. Kutsch – Integrated Carbon Observation System,
A.M. Jagodziński – Instytut Dendrologii PAN,
M.V. Marek – Instytut Badań nad Zmianami Globalnymi (Czechy),
Z. Kundzewicz, J. Olejnik, K. Ziemblińska, M. SkorupskiJ. Holeksa – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu,
A. Perlińska, J. Tabor – Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych,
T. Hlásny – Czeski Uniwersytet Przyrodniczy w Pradze,
T. Oszako, D. Hilszczańska, H. Szmidla, T. Jabłoński, M. Kwiatkowski, J. Łukaszewicz, S. Jastrzębowski, A. Bruchwald,
E. Dmyterko, E. Pierzgalski, J. Czerepko
A. Boczoń, K. Stereńczak – Instytut Badawczy Leśnictwa,
D.M. Johnson – Uniwersytet Wspólnoty Wirginii (USA),
M. Krzysiak – Białowieski Park Narodowy, Politechnika Białostocka,
B. Brzeziecki, R. Wójcik, Z. Karaczun – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego,
A. Lewandowski, D. Chmura – Instytut Dendrologii PAN,
E. Wysocka-Fijorek – Instytut Badawczy Leśnictwa, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej,
B. Neroj, J. Socha – Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,
Z. Libiete  – Łotewski Państwowy Instytut Badawczy Leśnictwa,
J. Bańkowski – Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Brzegu,
M. Goździk – Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych,
W. Sieniawski, P. Stachowicz – Quercus, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie,
E. Ratajczak – Sieć Badawcza Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny – Centrum Technologii Drewna,
E. Marszałek – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie.

Referat pt. „Skala oraz możliwości przeciwdziałania zjawisku zamierania lasów w Polsce w kontekście zmian klimatu” Pani Aldona Perlińska z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych i dr inż. Tomasz Jabłoński z Instytutu Badawczego Leśnictwa wygłosili ze stanowiska przygotowanego w Czytelni Biblioteki IBL

Streszczenia wszystkich referatów są dostępne na witrynie ZSL pod adresem: http://zsl.ibles.pl/program. Transmisję ZSL będzie można obejrzeć już za kilka dni na kanale YOU TUBE. Po zebraniu wszystkich referatów zostanie wydrukowana monografia i będzie przekazana uczestnikom.
O atrakcyjności i aktualności poruszanej tematyki podczas tegorocznej Sesji ZSL może także świadczyć bardzo duża aktywność słuchaczy Szkoły, którzy zadawali prelegentom liczne pytania. Oto niektóre z nich:
  • Jak rozumiem, aby pozbyć się kleszczy, trzeba zmniejszyć populację lisów. Jak to zrobić, by nie narazić się na społeczne wykluczenie związane z zabijaniem zwierząt? A może zaprzestać szczepień przeciw wściekliźnie? Czy jest to możliwe?
  • Wobec zmieniającego się klimatu, związanych z tym zjawisk i zasygnalizowanych przez Państwa wyzwań, w jakim kierunku wg Państwa powinno iść przyszłe planowanie urządzeniowe w Polsce – planowania intensyfikacji działań hodowlanych i zwiększania aktywnych interwencji w drzewostanach czy też raczej zmniejszania intensywności gospodarki leśnej i dążeniem do wykorzystywania w większym stopniu naturalnych procesów zachodzących w lasach? I drugie powiązane pytanie: czy widzą Państwo potrzebę zmian w zakresie inwentaryzacji lasów (zarówno urządzeniowej i wielkoobszarowej) w stosunku do tego, co jest wykonywane w tej chwili, a jeśli tak, to jakich?
  • Problem w tym, że CO2 to nie jedyny gaz cieplarniany, co z pozostałymi gazami cieplarnianymi (np. metanem), którego okres życia w atmosferze jest znacznie dłuższy niż CO2, a którego drzewa nie absorbują?
  • Czy są nadleśnictwa, które wprowadzają buki, jodłę lub inne gatunki będące poza zasięgiem historycznym (Szafera) np. w północno-wschodniej lub centralnej Polsce. Jakie są tego efekty?
  • Czy badania są prowadzone dla różnych gatunków, odnośnie pochłaniania CO2 i czy to powinniśmy uwzględniać przy planowaniu składów upraw dla przyszłych drzewostanów?
  • O wpływie zmian klimatu na środowisko, w tym na populacje zwierząt, można mówić wiele, zwłaszcza w gronie ekspertów. Ale jak mówić o tych zmianach do społeczeństwa? Czy to jest nasza rola – naukowców? Czy my leśnicy/naukowcy powinniśmy się tym zajmować? Jeśli tak, to jak to robić?
  • W Polsce Północno-Wschodniej obserwowany jest znaczny spadek populacji bobrów na skutek drapieżnictwa powodowanego przez wilki. Pytanie: czy podobnie jest w Łotwie?
  • Na jakiej podstawie określono że pochłanianie węgla na przestrzeni lat 2005-2050 w Polsce spadnie blisko 9-cio krotnie? Biorąc pod uwagę fakt, że lasów w Polsce nie ubywa, a wręcz systematycznie rośnie, takie prognozowanie wydaje się być bezpodstawne.
Oprócz pytań były również głosy w dyskusji:
  • Młode pokolenie, które wkracza zwłaszcza przez odnowienie naturalne, ma większe szanse na przystosowanie się do zmian, ponieważ od wczesnych faz napotyka na zmienne, których nie było dla pokoleń wcześniej. Stąd rozwiązaniem też jest stosowanie półnaturalnej hodowli lasu.
  • Ja chciałem dodać, że szczepienie przeciwko wściekliźnie nie mają na celu chronić populacji lisa tylko zdrowie ludzi. To śmiertelna, nieuleczalna choroba, a szczepienia są obowiązkowe w UE.
  • Pytanie do dyskusji: Czy lasy świata są w stanie zabezpieczyć zapotrzebowanie na drewno? Drewno w przeszłości było głównym surowcem budowlanym i energetycznym. W tym kontekście mówi się np., że lasy Hiszpanii i Anglii zalegają na dnie oceanów, ponieważ okręty wojenne budowane były z drewna (zapewne <3 tys. ton drewna na statek). Do tego dochodzi budownictwo, konstrukcje pojazdów, papier. W związku z tym, dla mnie jasne staje się, że nie dla każdego wystarczy drewna, zwłaszcza, że musimy zachować inne usługi ekosystemowe. Jest też chyba oczywiste, że musimy zwiększyć produkcję.

Zwracamy się z uprzejmą prośbą o przesyłanie propozycji WNIOSKÓW oraz tematyki kolejnej – XIII sesji Zimowej Szkoły Leśnej na adres szkolazimowa@ibles.waw.pldo dnia 25 marca br.

Moderatorzy VI. Bloku tematycznego „Zarządzanie lasami” dr hab. Roman Wójcik
prof. dr hab. Andrzej Grzywacz (SGGW)

 Podsumowaniem wszystkich wygłoszonych referatów, jak również głosów w dyskusji, może być zdanie wypowiedziane przez prof. dr. hab. Andrzeja Grzywacza, moderatora ostatniego bloku tematycznego tegorocznej Sesji: Nie ma spokoju w lasach i leśnictwie przyszłości.

Serdecznie dziękujemy za udział w XII Sesji i zapraszamy na kolejną już za rok!
 

Opr. Joanna Szewczykiewicz, Marta Siebyła, Artur Sawicki
Fot. Artur Sawicki

Translate »