Szkolenie z metodyki monitoringu siedlisk i gatunków

W dniach 3-5 lipca 2017 roku w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym odbyło się szkolenie na temat aktualnych problemów metodycznych w prowadzeniu monitoringu przyrodniczego pt.: „METODYKA WYKONYWANIA MONITORINGU SIEDLISK, ROŚLIN i ZWIERZĄT W TEORII I PRAKTYCE”.

Szkolenie zorganizowano w ramach zadania zleconego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i finansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pt.: „Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 w latach 2015-2018, w zakresie siedlisk przyrodniczych 2016-2018″.

Uczestnicy szkolenia

Szkolenie miało charakter otwarty a jego tematyka cieszyła się dużym zainteresowaniem. W seminarium wzięło udział 115 uczestników, którzy reprezentowali wykonawców monitoringu siedlisk i gatunków, tj. Instytut Badawczy Leśnictwa, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Instytut Ochrony Środowiska PIB, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Taxus IT oraz firmę Krameko. W szkoleniu uczestniczyli przedstawiciele ze strony Zleceniodawcy, tj. Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz potencjalnych beneficjentów wyników monitoringu, tj. Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska, Parków Narodowych, jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych, jak również przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz niezależni eksperci.

Szkolenie otworzył dyrektor Instytutu Badawczego Leśnictwa, dr hab. Janusz Czerepko

W trakcie szkolenia wygłoszonych zostało 16 prezentacji tematycznych ze strony realizatorów monitoringu, w których poruszano różnorodne problemy metodyczne, praktyczne oraz organizacyjne stwierdzone podczas realizacji prac terenowych i kameralnych. Przedstawiono założenia nowoprojektowanej bazy danych monitoringu gatunków i siedlisk przyrodniczych, która ma służyć różnym instytucjom i podmiotom dla integracji danych zbieranych w monitoringu przyrody na różnym poziomie szczegółowości. Omówiono najnowsze wytyczne Unii Europejskiej w zakresie klasyfikacji oddziaływań i zagrożeń w kontekście konieczności ich integracji z danymi archiwalnymi w kolejnym raporcie o stanie siedlisk przyrodniczych w Polsce.

Problemy metodyczne siedliska – torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji (kod 7120), prezentuje Pan Stanisław Rosadziński

Jednymi z najważniejszych zagadnień poruszanych w trakcie szkolenia były problemy identyfikacyjne i klasyfikacyjne występujące w niektórych typach siedlisk przyrodniczych, reprezentatywność i wielkość próby, subiektywność oceniania niektórych wskaźników oraz konieczność ujednolicenia metodyk oceny stanu zachowania siedlisk dla podobnych typów siedlisk. Zwrócono również uwagę na specyfikę monitoringu siedlisk wodnych i związane z nią problemy metodyczne. Przedstawiono ponadto zasady działania aktualnie wykorzystywanej w pracach bazy danych oraz przedstawiono problematykę monitoringu płazów oraz problemy metodyczno-organizacyjne monitoringu roślin. Każdy referat kończyła krótka, ale bardzo konstruktywna dyskusja.

W trakcie szkolenia odbyły się również dwie sesje terenowe. Pierwsza na terenie nadleśnictwa Kozienice dotyczyła problemów metodycznych monitoringu siedlisk grądów na przykładzie siedliska 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum i Tilio-Carpinetum), w tym zwłaszcza problemów z lokalizacją stanowisk monitoringowych w warunkach siedlisk leśnych. Podczas drugiej sesji terenowej, na terenie Stawów w Żabieńcu, omówiono praktyczne problemy monitoringu płazów, a następnie na terenie lasów Nadleśnictwa Chojnów przedstawiono problemy w monitoringu roślin na przykładzie gatunków chrobotków Cladonia ssp.

Opracowanie: Adam Cieśla

Fotografie: Leszek Kruczek