O wypalaniu w międzynarodowym towarzystwie

Celem Kongresu była wymiana doświadczeń z badań nad wykorzystaniem ognia w gospodarce leśnej i rolnej oraz ochronie przyrody, między przedstawicielami władz lokalnych, strażakami, leśnikami, naukowcami (obecni byli m.in. biolodzy, gleboznawcy, meteorolodzy i klimatolodzy oraz inżynierowie), a także właścicielami i zarządcami gruntów. Oprócz 60 wystąpień i sesji posterowej, uczestnicy konferencji mogli zapoznać się z najnowszymi rozwiązaniami technicznymi i sprzętem wykorzystywanym w ochronie przeciwpożarowej na tzw. terenach otwartych. Poza tym zostały zorganizowane dwa wyjazdy terenowe. Pierwszy z nich miał na celu przybliżenie uczestnikom roli celowego wypalania w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia pożarów terenów otwartych na przykładzie jednego z najdotkliwszych pożarów, który miał miejsce w 1998 r. w Katalonii Centralnej. Całości przewodniczyli eksperci z zespołu GRAF. Na miejscu dyskutowano o bilansie strat i zysków redukcji materiału palnego za pomocą mechanicznego usuwania podszytu, wypalania oraz o czynnikach wpływających na odnowienia odroślowe krzewów po pożarze. Druga wizyta terenowa miała miejsce w rejonie Olesa de Montserrat a jej celem było przedstawienie procedur związanych z celowym zastosowaniem ognia w Hiszpanii, technik wypalania i jego wpływu na środowisko glebowe i zasoby wodne. Dyskutowano również o społecznym postrzeganiu tej praktyki w Hiszpanii.

Tematyka referatów obejmowała wypalanie oraz znaczenie ognia w zagospodarowaniu terenów otwartych. Położono duży nacisk na wpływ stosowania celowego wypalania na florę i faunę oraz na zmiany chemizmu gleb i wód po przejściu pożaru. Bardzo cenna była możliwość porównania sytuacji w krajach, gdzie celowe stosowanie ognia ma już ugruntowaną pozycję od lat (Hiszpania, RPA, USA) z krajami takimi jak Czechy czy Polska, gdzie ta niegdyś tradycyjna metoda zagospodarowania obszarów rolniczych została zupełnie porzucona i obecnie następuje jej renesans, głównie w sferze eksperymentalnej. Takie zestawienie dało możliwość wskazania na pewne wspólne etapy, które muszą zostać przeprowadzone, tj. dostosowanie prawa, opracowanie technologii wypalania oraz podniesienie świadomości społecznej w zakresie potencjalnych korzyści płynących z tej formy zagospodarowania i jednocześnie ochrony zbiorowisk roślinnych, które niegdyś były kształtowane przez wypalanie.