Przegląd form ochrony przyrody w różnych krajach i działań dopuszczonych w ramach poszczególnych kategorii form ochrony

Opis projektu

Wykonanie ekspertyzy ma związek z ustaleniami Zespołu do spraw Unijnej Strategii Bioróżnorodności 2030, w ramach opracowywania Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Opracowanie będzie stanowić wsparcie dla działań przygotowawczych do opracowania KPO, do którego opracowania strona polska będzie zobowiązana po ustaleniu ostatecznego kształtu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych COM/2022/304 – Nature Restoration Law (NRL), którego nadrzędnym celem jest przyczynianie się do ciągłej, długoterminowej i trwałej odbudowy różnorodnej biologicznej i odpornej przyrody na obszarach lądowych i morskich UE Unii Europejskiej poprzez odbudowę ekosystemów oraz do osiągnięcia przez UE celów w zakresie adaptacji do zmiany klimatu.

Zgodnie z założeniami projektu, kraje członkowskie będą zobowiązane opracować Krajowe Plany Odbudowy w okresie dwóch lat od zatwierdzenia Nature Restoration Law. Do 2030 r. podejmowane działania powinny objąć co najmniej 20% unijnych obszarów morskich i lądowych. Przedmiotowa ekspertyza dostarczy danych koniecznych do właściwego opracowania założeń KPO.

Cele projektu

Celem przedsięwzięcia będzie wykonanie opracowania zawierającego przegląd form ochrony w różnych krajach UE i działań dopuszczonych w ramach poszczególnych kategorii form ochrony. Przegląd zostanie wykonany na przykładzie krajów o zbliżonych do polskich warunków przyrodniczo-gospodarczych, w tym Niemiec (poziom federalny i wybrane kraje związkowe), Austrii, Czech, Słowacji i jednego z krajów północnoeuropejskich (Szwecja lub Finlandia). Opracowanie zostanie wykonane przede wszystkim w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa (ustawy, rozporządzenia), a w miarę potrzeby uzupełniony zostanie informacjami z innych źródeł (literatura przedmiotu, raporty). Przegląd pozwoli na wskazanie podobieństw i różnic w zakresie rozwiązań stosowanych względem poszczególnych form ochrony przyrody.

Charakterystyka projektu

Opracowanie będzie opierało się na analizie dostępnych informacji na temat definicji form ochrony przyrody w wybranych krajach UE oraz działań dopuszczonych w ramach poszczególnych kategorii form ochrony, z odniesieniem się do aktualnego stanu prawnego w tym zakresie w naszym kraju. Kraje europejskie cechuje znaczne podobieństwo ogólnych celów polityki ochrony przyrody i różnorodności biologicznej, jednak w wyborze środków i instrumentów przyjmowanych dla osiągnięcia tych celów (w tym form ochrony i szczegółowych regulacji) mogą występować różnice. Wynika to faktu, że ochrona przyrody odzwierciedla historię, geografię, kulturę, warunki społeczne oraz system polityczny danego kraju. Jedną z metod analizy porównawczej w naukach społecznych jest, obok studiów przypadku i porównań globalnych na podstawie analiz statystycznych, systematyczne studium niewielkiej liczby krajów. Ze względu na warunki geograficzno-przyrodnicze oraz społeczno-gospodarcze zaproponowane do analizy kraje należą do trzech, z sześciu wyróżnianych, regionów na obszarze Europy: środkowoeuropejskiego (Polska, Czechy, Słowacja i Austria), zachodnioeuropejskiego (Niemcy) oraz północnoeuropejskiego (Szwecja, Finlandia). Zróżnicowanie wybranych przypadków pozwoli na przedstawienie różnych rozwiązań formalnoprawnych w ochronie przyrody poszczególnych krajów. Opracowanie zostanie wykonane przez eksperta z dużym doświadczeniem, dorobkiem naukowym i wiedzą na temat tytułowego zagadnienia.

Zakres uczestnictwa IBL

Wykonanie ekspertyzy

Wykonawcy projektu

dr hab. Adam Kaliszewski, prof. IBL

Partnerzy

Nie dotyczy