„Długookresowe zmiany składu florystycznego naturalnych zbiorowisk leśnych w Puszczy Białowieskiej”

Przybyłych gości powitał prof. dr hab. Jacek Hilszczański – zastępca Dyrektora IBL ds. naukowo-badawczych, który po krótkim wprowadzeniu przekazał głos prelegentowi dr. hab. Januszowi Czerepko. Na wstępie zostały przybliżone uwarunkowania podjęcia tematu, cele projektu, a także dotychczasowy stan wiedzy na temat dynamiki roślinności w Puszczy Białowieskiej. Przed prezentacją wyników przedstawiono ogólne trendy warunków klimatycznych na podstawie danych ze stacji meteorologicznej IMGW w Białowieży. Następnie zostały omówione zmiany zachodzące w 11 zespołach leśnych na podstawie 310 zdjęć fitosocjologicznych. W prezentacji skupiono się na zmianach pokrycia warstw roślinności, średniej liczby gatunków w zdjęciu, bogactwa gatunkowego oraz zmianach wartości wskaźników ekologicznych. Dodatkowo analiza zdjęć pośrednich oraz analiza DCA ujawniła kierunek zmian w stronę siedlisk żyźniejszych i o niższym zakwaszeniu gleb, przy czym najmniejsze zmiany dotyczyły grądu subkontynentalnego a największe borów, grądów miodownikowych i świetlistych dąbrów. Ma to również swoje przełożenie na bogactwo gatunkowe oraz frekwencję i pokrycie gatunków charakterystycznych poszczególnych grup syngenetycznych. Z coraz bardziej cienistych lasów, w których zwiększają frekwencje i pokrycie gatunki typowe dla mezotroficznych lasów liściastych, ustępują powszechnie gatunki borowe, jak też charakterystyczne dla terenów otwartych a będące elementem wyróżniającym świetlistych dąbrów, grądów miodownikowych, czy też borów i borów mieszanych. W grupie tej znajduje się wiele gatunków chronionych, również tych na podstawie załącznika II dyrektywy siedliskowej np. sasanka otwarta (Pulsatilla patens) i leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum).