„Dzień dla Szkół” w Białowieży w ramach XXII Festiwalu Nauki 2018 po raz czwarty

W ramach XXII Festiwalu Nauki 2018 Instytut Badawczy Leśnictwa (IBL) wspólnie z Technikum Leśnym w Białowieży (TL), Białowieskim Parkiem Narodowym (BPN), Instytutem Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk (IBS PAN) oraz Zamiejscowym Wydziałem Leśnym Politechniki Białostockiej w Hajnówce (ZWLPB) zorganizował 10 września 2018 r. konkurs „Dzień dla Szkół” pod hasłem: „Puszcza Białowieska – dziedzictwo ludzkości”.

Pierwszy „Dzień dla Szkół” w Białowieży został zorganizowany w 2015 roku. Jest to wydarzenie cykliczne, mające na celu popularyzację wiedzy o Puszczy Białowieskiej wśród młodzieży.

W Konkursie uczestniczyli uczniowie z sześciu szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych:

Publicznego Gimnazjum w Białowieży,
Publicznego Gimnazjum w Narewce,
Technikum Leśnego w Białowieży,
Liceum Plastycznego w Łomży,
I Liceum Ogólnokształcącego w Hajnówce,
Liceum Ogólnokształcącego z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce.

Wydarzenie rozpoczęło się w auli Technikum Leśnego w Białowieży powitaniem gości przez Dyrektora Technikum Leśnego, mgr Annę Kulbacką. Następnie przedstawiciele czterech instytucji organizujących XXII Festiwal Nauki w Białowieży: dr Ewa Pirożnikow – ZWLPB, prof. dr hab. Jerzy M. Gutowski – IBL, dr hab. Karol Zub – IBS PAN i mgr inż. Andrzej Keczyński – BPN, wygłosili prezentację na temat walorów przyrodniczych i naukowych Puszczy Białowieskiej. Wicedyrektor TL mgr inż. Mariusz Tokajuk zaprezentował film przedstawiający informację dotyczącą Technikum Leśnego w Białowieży, zachęcając w ten sposób uczniów szkół gimnazjalnych do rozpoczęcia nauki w tej szkole.

Na otwarcie „Dnia dla Szkół” przybyli: dr hab. Sławomir Bakier – Dziekan Zamiejscowego Wydziału Leśnego Politechniki Białostockiej w Hajnówce, dr hab. Krzysztof Schmidt – Zastępca Dyrektora ds. Naukowych IBS PAN, mgr inż. Jarosław Krawczyk – Główny specjalista ds. promocji i mediów RDLP w Białymstoku.

Po zakończeniu części kameralnej uczniowie zostali podzieleni na 10 drużyn 11-12-osobowych. W każdej z nich byli reprezentanci wszystkich szkół, aby umożliwić integrację młodzieży. W sumie w konkursie brało udział 119 uczniów. Każda z drużyn musiała przejść przez 10 stanowisk w Parku Dyrekcyjnym w Białowieży, na których sędziowie prezentowali różne elementy przyrody Puszczy Białowieskiej oraz prowadzonych na jej terenie badań naukowych. W każdym takim punkcie musieli też odpowiedzieć na pytania dotyczące problematyki przypisanej danemu stanowisku, bądź wykazać się umiejętnościami praktycznymi.

Sędziami, którzy przygotowali stanowiska i zestawy pytań byli pracownicy wszystkich instytucji organizujących Konkurs oraz wolontariusze. Sędzią głównym Konkursu był mgr inż. Artur Sawicki z Działu Informacji Naukowej i Promocji IBL, a głównym organizatorem prof. dr. hab. Jerzy M. Gutowski z Zakładu Lasów Naturalnych IBL w Białowieży.

W IV edycji Konkursu przygotowano następujące stanowiska (konkurencje):

Konkurencja I – SOKOLE OKO (sędzia: Wojciech Małachowski) – polega na sprawdzeniu celności oka każdego z uczestników drużyny w strzelaniu do tarczy (po 5 strzałów z broni pneumatycznej na strzelnicy znajdującej się w budynku Technikum Leśnego). [Organizator: Technikum Leśne w Białowieży].

Stanowisko II – ŻUBR (sędziowie: dr inż. Katarzyna Daleszczyk, Janusz Szpakowicz) – sprawdzenie wiedzy o morfologii, anatomii, fizjologii i ekologii żubra; zadanie sprawnościowe – „Czy jesteś tak silny jak żubr?” [Organizator: Białowieski Park Narodowy].

Konkurencja III – JAKI TO SSAK? (sędziowie: dr Anna Wójcik, mgr Ewelina Hapunik) – rozpoznawanie gatunków ssaków po czaszkach i wyglądzie zewnętrznym. [Organizator: Instytut Biologii Ssaków PAN].

Konkurencja IV – SKARBY NATURY (sędziowie: Kamila Sawicka, Agnieszka Wysocka) – na podstawie fragmentów rośliny, jej formy w postaci preparatu leczniczego, kosmetyku bądź produktu spożywczego należało określić gatunek rośliny, zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym lub spożywczym oraz podać nazwę części rośliny, z której powstaje dany produkt; rozpoznawanie produktów pszczelich. [Organizator: Instytut Badawczy Leśnictwa].

Konkurencja V – DREWNO (sędziowie: dr inż. Ewa Zin, mgr inż. Agnieszka Bosak) – określanie wieku drzew różnymi metodami; rozpoznanie próbek drewna rodzimych drzew gatunków iglastych i liściastych. [Organizator: Instytut Badawczy Leśnictwa].

Konkurencja VI – LIŚCIE, NASIONA, OWOCE (sędziowie: dr Ewa Pirożnikow, Marek Wołkowycki) – polega na rozpoznaniu liści, owocostanów (owoców) i nasion oraz podaniu nazwy gatunku drzewa (tylko gatunki drzew występujących w Puszczy Białowieskiej). [Organizator: Zamiejscowy Wydział Leśny Politechniki Białostockiej w Hajnówce].

Konkurencja VII – OWADY (sędzia: mgr inż. Krzysztof Sućko) – sprawdzenie wiedzy o owadach leśnych, pogrupowanie owadów wg kategorii ochrony, stadiów rozwojowych; rozpoznawanie gatunków owadów; budowa owadów. [Organizator: Instytut Badawczy Leśnictwa].

Konkurencja VIII – GŁOSY ZWIERZĄT (sędzia: Łukasz Kuberski) – rozpoznanie gatunków zwierząt na podstawie wydawanych przez te zwierzęta odgłosów (zapis odtwarzany z magnetofonu). [Organizator: Instytut Badawczy Leśnictwa].

Konkurencja IX – NIE TYLKO BOROWIKI (sędziowie: dr Joanna Bober, mgr Elżbieta Jabłońska) – rozpoznawanie grzybów o nietypowych barwach, kształtach i zapachach; prezentacja modeli par: grzyb jadalny / jego trujący sobowtór. [Organizator: Białowieski Park Narodowy].

Konkurencja X – OKIEM UKRYTEJ KAMERY (sędzia: Maciej Sykut) – rozpoznawanie zwierząt zarejestrowanych przez fotopułapki monitorujące Puszczę Białowieską. [Organizator: Instytut Biologii Ssaków PAN w Białowieży].

Po zakończeniu wszystkich konkurencji drużyny zebrały się przy ognisku, gdzie przygotowano też poczęstunek, m.in. z tradycyjnie pieczonymi nad ogniem kiełbaskami.

W tym czasie funkcjonowało też stoisko promocyjne projektu IBL Life+ ForBioSensing, które prowadziła mgr inż. Dorota Raczkowska-Paluch dla zainteresowanych uczniów, nagradzając zwycięzców konkursu wiedzy koszulkami.

Główny organizator „Dnia dla Szkół” prof. dr hab. Jerzy M. Gutowski i Sędzia Główny zawodów mgr inż. Artur Sawicki wypisują dyplomy dla zwycięskich drużyn

Po podliczeniu punktów wytypowano zespoły, które zdobyły I, II i III miejsce w Konkursie. Każdy z uczestników zwycięskich drużyn otrzymał dyplom oraz liczne nagrody (wydawnictwa albumowe, książki, czasopisma, foldery, termosy, kubki, pendive’y, kompasy, czapeczki, itp.) ufundowane przez Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, „Dwór Strzyżew” oraz instytucje organizujące Konkurs. Wręczono też nagrodę specjalną – „Sokole Oko” – dla najlepszego strzelca.

Upominki wręczono też opiekunom i gościom. Wszyscy uczestnicy oraz uczniowie z Technikum Leśnego, którzy pomagali w organizacji Konkursu, otrzymali pamiątkowe dyplomy.

Na koniec głos zabrał wicedyrektor IBL, dr inż. Piotr Gołos, dziękując wszystkim uczestnikom, organizatorom i sponsorom za ich wkład i wysiłek związany z organizacją Konkursu. Z podsumowaniem „Dnia dla Szkół” i podziękowaniami wystąpił również Dziekan Zamiejscowego Wydziału Leśnego Politechniki Białostockiej dr hab. Sławomir Bakier.

Zastępca dyrekotra IBL dr inż. Piotr Gołos i Dziekan Zamiejscowego Wydziału Leśnego Politechniki Białostockiej dr hab. Sławomir Bakier

W Wydarzeniu brało udział w sumie około 160 osób. Część kameralna rozpoczęła się o godz. 9.00, część terenowa trwała od 10.00 do 13.00, a ognisko zakończyło się o 14.30. W pracach organizacyjnych ze strony IBL uczestniczyli też: Adam Kudlewski, Elżbieta Kudlewska, mgr inż. Karol Mielnik, inż. Karol Rzeczycki i mgr Adrian Wasiluk.