Seminarium naukowe pt. „Efekt hodowlany i ekonomiczny szkód od zwierzyny w Lasach Państwowych”

14 grudnia 2016 r. w Instytucie Badawczym Leśnictwa odbyło się seminarium naukowe pt. „Efekt hodowlany i ekonomiczny szkód od zwierzyny w Lasach Państwowych”.

Okazją do szerszego poruszenia tych zagadnień było zakończenie prac związanych z realizacją zleconego przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych projektu badawczego dotyczącego tytułowej problematyki spotkania. Interesująca i bardzo aktualna tematyka seminarium sprawiła, że pojawili się na nim liczni przedstawiciele Lasów Państwowych, reprezentanci ośrodków naukowych oraz pracownicy instytucji związanych z ochroną przyrody.

zdjęcie

Dr hab. Janusz Czerepko, dyrektor Instytutu Badawczego Leśnictwa

Zebranych przywitał dr hab. Janusz Czerepko, dyrektor Instytutu Badawczego Leśnictwa, a seminarium poprowadził prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki z Wydziału Leśnego SGGW w Warszawie.
Prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki, SGGW

Prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki, SGGW

Pierwszy referat pt. „Wstępne wyniki monitorowania liczebności jeleniowatych oraz monitorowania szkód wyrządzanych przez te gatunki w leśnych kompleksach promocyjnych” został zaprezentowany przez mgr. inż. Krzysztofa Rostka, naczelnika Wydziału Gospodarki Leśnej, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
Mgr inż. Krzysztof Rostek

Mgr inż. Krzysztof Rostek, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych

Prelegent przedstawił zagadnienia związane z pierwszą edycją prac monitoringowych, których celem jest określenie skali szkód w lasach administrowanych przez PGL LP. Monitoring jeleniowatych oraz szkód wyrządzanych przez te gatunki w leśnych kompleksach promocyjnych planuje się przeprowadzać raz na trzy lata.

Dr inż. Jan Łukaszewicz

Dr inż. Jan Łukaszewicz, Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych, IBL

Kolejny referat pt. „Przyrodnicze i hodowlane efekty szkód od zwierzyny w Lasach Państwowych” zaprezentował główny autor dwuletniego tematu badawczego, dr inż. Jan Łukaszewicz. Prezentujący podkreślił fakt stale rosnącej liczebności zwierzyny płowej, wraz ze wszystkimi tego negatywnymi następstwami dla gospodarki leśnej. Stan ten według niego prowadzi do silnego ograniczenia możliwości spełniania przez lasy nie tylko funkcji produkcyjnych, ale także w coraz większym stopniu funkcji przyrodniczych, ochronnych i społecznych. Prelegent przedstawił też najważniejsze wyniki prac badawczych prowadzonych na terenie nadleśnictw: Supraśl, Wejherowo, Żmigród oraz Nowe Ramuki i Dretyń. Wskazał na jelenia, sarnę oraz daniela, jako głównych sprawców zgryzania upraw w objętych analizą jednostkach administracyjnych Lasów Państwowych. Zaprezentował wieloletnie, nawet dwudziestoletnie uprawy dębowe, które jeszcze nie wyszły z fazy zgryzania. Problem ten dotyczy wielu krajowych gatunków lasotwórczych i może prowadzić do szkód w uprawach, zmian ich składu gatunkowego, opóźnień w rozwoju drzewostanów oraz spadków przyrostu i jakości technicznej drzew. Z kolei za spałowanie najczęściej odpowiedzialne są jelenie i łosie. Uszkodzenia powodowane przez żubra zanotowano tylko na terenie Nadleśnictwa Supraśl. Omówione ponadto zostały uszkodzenia konkretnych upraw, młodników oraz starszych drzewostanów takich gatunków jak: sosna, świerk, dąb i buk. Prelegent zwrócił uwagę na olbrzymie zagrożenie dla drzewostanów świerkowych powodowane ich spałowaniem. Jak wykazały badania, świerk pospolity jest gatunkiem, w przypadku którego spałowanie wpływa szczególnie negatywnie na jakość drewna i stabilność drzewostanów w całym okresie wzrostu aż do wieku rębności. W referacie zwrócono też szczególną uwagę na rolę hodowli lasu, w tym szczególnie cięć pielęgnacyjnych (CW, CP, TW i TP) na zmniejszanie ryzyka wystąpienia szkód od zwierzyny i łagodzenia skutków szkód już powstałych.
Dr inż. Adam Kaliszewski

Dr inż. Adam Kaliszewski, Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, IBL

Referat pt. „Efekt ekonomiczny szkód od zwierzyny w Lasach Państwowych” został zaprezentowany przez dr. inż. Adama Kaliszewskiego. Autor przedstawił ocenę ekonomiczną strat ponoszonych przez Lasy Państwowe na skutek szkód wyrządzanych przez zwierzynę, na przykładzie wybranych nadleśnictw. Omówił również wpływ uszkodzeń występujących w fazach uprawy i młodnika na efekt ekonomiczny uzyskiwany w wieku rębności drzewostanu. Dr Adam Kaliszewski poruszył również zagadnienia związane z kosztami działań ochronnych oraz utratą potencjalnych dochodów w wyniku uszkodzeń drzew powodowanych przez zwierzynę. Dotychczas kwestie ekonomiczne oceniane były zwykle tylko w aspekcie kosztów ochrony lasu przed zwierzyną. Brakowało uwzględniania kosztów prac z zakresu hodowli lasu oraz strat na przyroście drzewostanów i ograniczenia ich funkcji pozaprodukcyjnych.
Uczestnicy seminarium

Uczestnicy seminarium

Po zakończeniu części referatowej seminarium wywiązała się interesująca dyskusja związana z zaprezentowaną problematyką. Podkreślano w niej zagrożenia wynikające ze stałego, niekontrolowanego wzrostu stanów dzikich zwierząt kopytnych. W szeregu wypowiedzi dominowało przekonanie o ogromnej roli zwiększonych odstrzałów, jako jedynemu działaniu mogącemu skutecznie ograniczyć wielkość szkód powodowanych w lasach przez zwierzynę. Uczestnicy spotkania podkreślali, że wyniki badań mają duże znaczenie dla praktyki leśnej. Całościowo ujmują oszacowanie wartości szkód od zwierzyny. Praca powinna przyczyni się do zwiększenia efektywności ekonomicznej gospodarki leśnej poprzez wskazanie możliwości ograniczania szkód od zwierzyny we wszystkich fazach rozwojowych drzewostanu.

Opr. Piotr Zajączkowski

Fot. Artur Sawicki

Translate »