Zapomniane ślady w Puszczy

Emisja on-line na kanale YouTube Lasów Państwowych dostępna jest od 6 kwietnia 2021 r. – https://youtu.be/V-LSb3hv3Ks. Film dokumentalny o charakterze popularnonaukowym, będący swego rodzaju podsumowaniem badań prowadzonych w latach 2016-2019 na terenie polskiej części Puszczy Białowieskiej w ramach zadań „Inwentaryzacja dziedzictwa kulturowego” – projekt „Ocena i monitoring zmian stanu różnorodności biologicznej w Puszczy Białowieskiej na podstawie wybranych elementów przyrodniczych i kulturowych (kontynuacja)”. Produkcji, jak i samym badaniom przyświeca hasło / przesłanie – badając i popularyzując, uświadamiamy i uczymy o przeszłości Puszczy Białowieskiej i zabytkach w lasach, najnowszych technologiach, w tym teledetekcyjnych – nieinwazyjnych, jak i samych badaniach archeologicznych, a zarazem uwrażliwiamy na współistnienie dóbr kultury i środowiska, potrzebę łącznego działania na rzecz dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, podejmowania interdyscyplinarnych działań w tym zakresie.

Film związany jest bezpośrednio z badaniami naukowymi prowadzonymi na terenie polskiej części Puszczy Białowieskiej – obiektu Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest to pierwsza tego typu realizacja dotycząca badań naukowych, jak i ich wyników, związanych z niecodziennym przedsięwzięciem na terenie Puszczy Białowieskiej, z zastosowaniem technik teledetekcyjnych, w skali wielkoobszarowej. Produkcja o zabarwieniu edukacyjnym – przybliża nieznaną dotąd przeszłość Puszczy Białowieskiej, widzianą z perspektywy badań archeologicznych czy historycznych, z zastosowaniem najnowszych – nieinwazyjnych technologii, zwłaszcza LiDARu.

Niewątpliwym sukcesem prowadzonych badań było odkrycie nieznanych dotąd pozostałości po dawnych systemach rolnych, które zachowały się na terenie Puszczy Białowieskiej, dość dobrze w wielu miejscach i na znacznych obszarach Puszczy Białowieskiej. Jest to unikatowe znalezisko i osobliwy zbiór obiektów w skali Polski czy Europy. Wstępnie określono, że obiekty te wiązane są z epoką żelaza – okresem wpływów rzymskich lub ze średniowieczem. Ich zasięg i stan zachowania analizowano z zastosowaniem m.in. badań wykopaliskowych, prospekcji geofizycznej, analiz specjalistycznych, w tym analiz gleboznawczych, które potwierdziły w licznych miejscach funkcję oraz zasięg tych obiektów.

Zachęcamy do obejrzenia filmu wszystkich zainteresowanych Puszczą Białowieską, dziedzictwem archeologicznym na terenach leśnych, ale i tych zainteresowanych tajnikami archeologii XXI wieku. Wyniki dotychczasowych badań ukazały się już m.in. na łamach międzynarodowych, recenzowanych czasopism naukowych „Remote Sensing” 2020 – https://www.mdpi.com/2072-4292/12/16/2657 czy „Biological Conservation” 2020 – https://doi.org/10.1016/j.biocon.2020.108614, uzyskując obecnie wymiar popularyzatorski w formie filmu dokumentalnego.

Główny wykonawca filmu Fundacja Hereditas oraz Instytut Badawczy Leśnictwa (lider konsorcjum), producent wykonawczy Fundacja Sztuki Wszystkie. Film w reżyserii Marty Kądziela – autorki i/lub współautorki takich realizacji jak „Ginące gatunki” (2016), „Na szlaku Natura 2000” (2013), „Mapa ginącego świata” (2016), „Poznaj swoją naturę” (2016), „Ocalony świat” (2013-14), „Załoga Eko” (2011-16) czy „Spróbujmy razem” (2004-11). Film powstał w ramach projektu finansowanego przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych w latach 2017-2019 – https://www.martakadziela.pl/

Więcej szczegółów na temat filmu: http://www.lasy.gov.pl/pl/wideo/telewizja-lasow-panstwowych/wideo/zapomniane-slady-w-puszczy

Zachęcamy również do zapoznania się z wywiadem (powiązanym z ww. filmem i badaniami) pt. „Indiana Jones w polskich lasach. Archeologia XXI w.” z gościnnym występem prof. UKSW dr. hab. Rafała Zapłaty oraz prof. IBL dr. hab. Krzysztofa Stereńczaka – PODCAST „Między drzewami”:

https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/kampanie_i_akcje/miedzy-drzewami/60-indiana-jones-w-polskich-lasach-archeologia-xxi-w-krzysztof-sterenczak-rafal-zaplata

https://youtu.be/DmeEZJyBVGE