Zasady funkcjonowania zrównoważonego gospodarstwa leśnego na przykładzie regionu uprzemysłowionego – Jan Głaz

Cena 28,00 19,50 PLN (brutto).

Opracowanie teoretycznych założeń modelu zrównoważonego gospodarstwa leśnego na przykładzie regionu uprzemysłowionego wymagało: (1) zidentyfikowania elementów modelu, respektującego wymogi trwałego i zrównoważonego rozwoju oraz (2) dostosowania zasad funkcjonowania gospodarstwa leśnego do hipotetycznych warunków, w których będzie możliwe spełnienie oczekiwań społecznych w odniesieniu do lasu i zrekompensowanie jego pozamaterialnych świadczeń. Dokonano tego na podstawie danych źródłowych, literatury oraz analizy regulacji prawnych i gospodarczych dotyczących leśnictwa i jego otoczenia społeczno-gospodarczego o zasięgu regionalnym, krajowym i międzynarodowym.

Aby mówić o wielofunkcyjnym leśnictwie niezbędne jest też rozwiązanie zagadnień ekonomicznych i społecznych – dwóch podstawowych (oprócz przyrodniczego) filarów trwałego i zrównoważonego rozwoju. W celu włączenia do rachunku finansowego gospodarstwa leśnego wartości usług pozamaterialnych autor zwaloryzował funkcje lasu, a następnie skwantyfikował pozamaterialne usługi lasu i korzyści utracone z tytułu rezygnacji z realizacji funkcji produkcyjnej przy optymalnej dla niej strukturze lasu, uwzględniając – w szerszym zakresie niż dotychczas – udział lokalnej społeczności w procesie decyzyjnym.

Przy rozwiązywaniu tych problemów autor zaproponował zwiększenie liczby elementów struktury lasu, nadając im wagi (potencjał cząstkowy) w zależności od funkcji lasu i posługując się nimi do zwaloryzowania tych funkcji. Dla zmiany potencjału funkcji, tj. podniesienia jej na wyższy poziom, niezbędne jest odpowiednie wpływanie na strukturę lasu za pomocą czynności gospodarczych. Wartość potencjału funkcyjnego określa się za pomocą wyniku finansowego.

Ustalenie samego wyniku finansowego wymaga zidentyfikowania grup kosztów ponoszonych na zachowanie lasu i na wzmaganie poszczególnych potencjałów funkcyjnych a następnie określenia wskaźników jednostkowych dla homogenicznych grup drzewostanów (bez względu na wiek, rosnących na podobnych siedliskach). Relacje między poziomami potencjałów i ponoszonymi kosztami na ich wzmaganie umożliwiły zidentyfikowanie równowagi cząstkowej między wartością potencjału a poniesionymi kosztami na wykonanie określonych czynności z zakresu gospodarki leśnej. Poprawę sytuacji ekonomicznej (globalnej) gospodarstwa leśnego można osiągnąć za pomocą najkorzystniejszej alokacji wszystkich jednocześnie społecznie preferowanych funkcji lasu.

Autor zaproponował sprzedaż usług pozamaterialnych na drodze negocjacji z lokalnymi samorządami. Zasadniczą rolę odegra tu symulacja wyniku finansowego poprzez odpowiednią alokację funkcji lasu (rozmieszczenie i przyjęcie pożądanego poziomu potencjału).

Przedstawiony teoretyczny model zrównoważonego gospodarstwa leśnego został zweryfikowany na przykładzie konkretnego gospodarstwa leśnego położonego w regionie uprzemysłowionym.

Słowa kluczowe: trwały i zrównoważony rozwój, funkcje lasu, struktura lasu, potencjał funkcyjny, wycena pozamaterialnych użyteczności, negocjacje.