Janusz Czerepko, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary 2011. ISBN 978-83-87647-99-5, s. 128 + 11 tabel wielkoformatowych. Oprawa kartonowa + teczka.
Cena: 50,00 35,00 PLN (brutto)
Praca zawiera podsumowanie badań, których celem było określenie kierunku i tempa zmian zbiorowisk roślinnych mokradeł leśnych. Badania przeprowadzono na siedliskach hydrogenicznych w północno-wschodniej Polsce, na 251 zdjęciach fitosocjologicznych w 9 zespołach roślinnych: Sphagnetum magellanici, Ledo-Sphagnetum magellanici, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Sphagno-Betuletum pubescentis, Sphagno girgensohnii-Piceetum, Thelypteridi-Betuletum pubescentis, Ribeso nigri-Alnetum, Fraxino-Alnetum, Ficario-Ulmetum minoris. Badania roślinności przeprowadzono dwa razy, przed 40 laty i powtórzono w latach 2003-2010. Zarejestrowane zmiany roślinności były spowodowane głównie zmniejszeniem wilgotności siedlisk wskutek zmian klimatycznych. Zwiększył się udział gatunków preferujących siedliska bardziej suche, a zmniejszył się udział gatunków wymagających siedlisk żyznych. W wyniku mineralizacji torfu niektóre mikroelementy i makroelementy stały się dostępne dla roślin. Udział brzozy, dębu, klonu i grabu w drzewostanach rosnących na siedlisk podmokłych znacznie wzrósł.
Pokrycie procentowe warstwy dolnej (podszytu, krzewów i runa leśnego) było stosunkowo większe niż w poprzednich obserwacjach. Rzadkie występowanie zalewów i wody stojącej na powierzchni gruntu spowodowały spadek pokrycia warstwy mszysto-porostowej i zmniejszenie liczby gatunków mchów, zwłaszcza wątrobowców.
Różnorodność mchów zmniejszyła się znacznie – 25 gatunki uznano za wymarłe. Tempo zmian roślinności było zróżnicowane: najszybsze w Puszczy Białowieskiej, a najwolniejsze w Puszczy Rominckiej. Porównanie składu gatunkowego zbiorowisk leśnych z wcześniejszych badań fitosocjologicznych pozwala na zmianę klasyfikacji większości zespołów roślinnych. Największe zmiany w składzie florystycznym miały miejsce w zespołach Sphagno girgensohnii-Piceetum, Thelypteridi-Betuletum pubescentis i Ledo-Sphagnetum magellanici. Najwyższe tempo akumulacji torfu zachodziło w rezerwie Mechacz Wielki (Puszcza Romincka), a najniższe – w rezerwie Michnówka (Puszcza Białowieska).
