ISEFOR

Opis projektu

Wzrost stabilności lasów w Europie: modelowanie ochronne przeciwko inwazyjnym szkodnikom i patogenom w aspekcie zmian klimatu
Sieć Doskonałości (NoE) o zasięgu europejskim, realizowana w ramach 6. Programu Ramowego Badań i Rozwoju Technologicznego Unii Europejskiej, priorytet 6.3. Zmiany Globalne i Ekosystemy.

Cele projektu

Globalizacja handlu powoduje, że obce inwazyjne gatunki szkodników owadzich i patogenów, które dotychczas były izolowane geograficznie rozprzestrzeniają się w sposób niekontrolowany pomiędzy kontynentami i krajami. Dodatkowo obserwowane zmiany klimatyczne sprzyjają ich rozwojowi w ekosystemach leśnych co stwarza poważne zagrożenie. Interakcję pomiędzy zmianami klimatu, na które składają się zarówno wyższe (średnie temperatury i opady roczne, co z pewnością zwiększy podatność lasów na szkody wyrządzone przez patogeny (bakterie, wirusy, grzyby) i szkodniki (owady, nicienie).
W konsekwencji może prowadzić to do zmniejszenia nie tylko produktywności lasu, ale również różnorodności biologicznej. Zatem zostaną również pozaprodukcyjne funkcje lasu. W skrajnych przypadkach może dojść do wyginięcia wielu gatunków organizmów, co spowoduje zaburzenia równowagi na różnych poziomach łańcucha troficznego. Międzynarodowy projekt badawczy ISEFOR ma na celu przeciwdziałanie powstałym zagrożeniom.
W ramach projektu rozpatrywane będą następujące kluczowe zagadnienia:
– określenia ryzyka zwalczania obcych, inwazyjnych organizmów do Europy,
– opracowanie skutecznych metod do wykrywania (ilościowego i jakościowego) znanych jak i nieznanych organizmów,
– szczegółowa analiz materiału szkółkarskiego
– poznawanie możliwych dróg migracji obcych organizmów za pomocą modelowania z uwzględnieniem przewidywanych zmian klimatycznych.
Zaplanowano wykorzystanie istniejących baz danych (ewentualnie ich uzupełnienie) powstałych w ramach innych projektów europejskich (Alarm, Daisu, Forphreathis). Odbiorcą wyników końcowych oprócz sektora leśnego i ogrodniczego będą również organizacje fitosanitarne i prywatni przedsiębiorcy (np. szkółkarze).

Charakterystyka projektu

W ramach projektu będą rozpatrywane następujące zagadnienia:
• Bazy danych obcych, inwazyjnych szkodników i patogenów zagrażających produktywności i/lub stabilności europejskich lasów,
• Poznanie biologii i epidemiologii badanych organizmów,
• Monitorowanie szkodliwych organizmów za pomocą metod biologii molekularnej w miejscach zagrożonych ich pojawieniem (szkółki , przygraniczne drzewostany),
• Poznanie dróg migracji badanych organizmów na poziomie międzynarodowym, krajowym i regionalnym, opracowanie modeli potencjalnego przemieszczania się organizmów w lasach europejskich z uwzględnieniem stref klimatycznych,
• Prognozowanie wpływu zmian klimatu na zasięg występowania nowych, inwazyjnych szkodników i patogenów,
• Opracowanie map ryzyka występowania badanych organizmów w różnych scenariuszach przyszłych zmian klimatu.
Udostępnienie wyników badań przewiduje się za pomocą:
• Publikacji naukowych i popularno-naukowych
• Konferencji, warsztatów i szkoleń
• Informacji zamieszczonych w Internecie, oraz w formie broszur.

Zakres uczestnictwa IBL

IBL uczestniczy w następujących grupach roboczych (WP)
Workpackage 1 – zarządzanie projektem
Workpackage 3 – opracowanie metod diagnostycznych (wykrywanie i identyfikacja gatunków)
Workpackage 5 – poznanie dróg inwazji
Workpackage 6 – popularyzacja wyników

Wykonawcy projektu

Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych
Zakład Ochrony Lasu
ul. Braci Leśnej 3, Sękocin Stary, 05-090 Raszyn
tel. 22 7150 470, fax. 22 7150 313
dr hab. Justyna Nowakowska, prof. IBL (koordynator)
dr hab. Tomasz Oszako, prof. IBL
dr hab. Lidia Sukovata, prof. IBL
mgr inż. Katarzyna Gąszczyk
dr inż. Tomasz Jaworski
Jolanta Bieniek

Partnerzy

*K – koordynator, P – partner