Kryteria oceny potencjału gradacyjnego głównych foliofagów sosny jako podstawy do opracowania strategii postępowania ochronnego w zagrożonych drzewostanach

Rodzaj projektu

Krajowy

Status projektu

Realizowany

Okres realizacji

23.02.2011 - 31.12.2015

Nr umowy

OR-2717/10/11

Źródło finansowania

Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych

Kwota finansowania

Beneficjent

Instytut Badawczy Leśnictwa

Koordynator / komórka wiodąca

Zakład Ochrony Lasu IBL

Kierownik projektu

Dr hab. Lidia Sukovata

Opis projektu

Ochrona ekosystemów leśnych przed szkodliwymi foliofagami w Polsce opiera się przede wszystkim na stosowaniu chemicznych środków ochrony roślin charakteryzujących się szybkim i skutecznym działaniem. Jednakże w wielu przypadkach zabiegi chemiczne wykonywane są niepotrzebnie, ponieważ brakuje informacji o potencjale gradacyjnym populacji. Ze względu na aspekty środowiskowe („chemizacja” środowiska leśnego), restrykcje wprowadzane przez Unię Europejską i FSC, a także z punktu widzenia ekonomicznego należy dążyć do ograniczenia stosowania insektycydów w lasach. Zmniejszenie powierzchni kwalifikowanych do zabiegów chemicznych jest możliwe pod warunkiem opracowania kryteriów potencjału gradacyjnego dla poszczególnych gatunków foliofagów w różnych fazach gradacji.

Cele projektu

Opracowanie kryteriów oceny potencjału gradacyjnego populacji głównych foliofagów sosny w różnych fazach gradacji.

Charakterystyka projektu

Do oceny potencjału gradacyjnego potrzebna jest ocena trzech parametrów populacji, a mianowicie przeżywalności w różnych stadiach rozwoju, udziału samic oraz płodności. W związku z tym zakres prac obejmuje:

określenie masy, długości i szerokości poczwarek strzygoni choinówki i poprocha cetyniaka zimujących w ściółce oraz zależności płodności samic od tych parametrów w różnych fazach gradacji;
określenie długości skrzydeł i płodności samic brudnicy mniszki i barczatki sosnówki obserwowanych w trakcie rójki motyli w różnych fazach gradacji;
określenie zależności stosunku płci od fazy gradacji;
ocenę udziału gąsienic barczatki sosnówki różnych stadiów rozwojowych zimujących w ściółce oraz zależności tego udziału od fazy gradacji;
podjęcie próby wykorzystania wielkości opadu ekskrementów na tacki opadowe jako wskaźnika intensywności żerowania, a tym samym przeżywalności gąsienic w koronach drzew;
opracowanie kryteriów oceny potencjału gradacyjnego głównych foliofagów sosny.

Zakres uczestnictwa IBL

IBL jest instytucją wiodącą, projekt realizowany przez pracowników Zakładu Ochrony Lasu IBL.

Wykonawcy projektu

Lp.	Imię i nazwisko	Tytuł naukowy	Charakter udziału w realizacji tematu
1.	Lidia Sukovata	Dr hab.	Kierownik projektu, IBL
2.	Andrzej Kolk	Prof. dr hab.	Wykonawca, IBL
3.	Sławomir Lipiński	Mgr inż.	Wykonawca, IBL
4.	Robert Wolski	Mgr inż.	Wykonawca, IBL
5.	Sławomir Ślusarski	Mgr inż.	Wykonawca, IBL
6.	Wojciech Janiszewski		Wykonawca, IBL
7.	Danuta Smyklińska		Wykonawca, IBL
8.	Ignacy Korczyński	Prof. dr hab.	Wykonawca, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
9.	Artur Chrzanowski	Dr inż.	Wykonawca, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu