Określenie intensywności przemian biochemicznych gleb w zależności od składu gatunkowego drzewostanu

Opis projektu

Jednym z czynników decydujących o zasobności gleb leśnych w składniki pokarmowe jest skład gatunkowy drzewostanu. Trafiający do gleby materiał roślinny (opad roślinny, obumarłe korzenie, wydzieliny korzeni) poszczególnych gatunków drzew jest zróżnicowany pod względem właściwości chemicznych, co ma istotny wpływ na jakość gleb oraz na skład ilościowo – jakościowy drobnoustrojów glebowych i przebieg mikrobiologicznych procesów rozkładu substancji organicznej. Szereg doniesień wskazuje na korzystniejszy wpływ gatunków liściastych niż iglastych na rozwój drobnoustrojów glebowych, bowiem w drzewostanach liściastych ściółka, jak i rozmieszczone w górnych poziomach mineralnych obumarłe korzenie, stanowią lepszy jakościowo (bardziej podatny na dekompozycję) substrat, pozwalający na efektywniejsze uwalnianie przyswajalnych dla roślin składników pokarmowych. Stwierdzono także, że są one szybciej wymywane do gleby ze świeżej ściółki drzew liściastych. W praktyce leśnej, wprowadzanie gatunków liściastych do monokultur sosnowych ma na celu poprawę zarówno jakości gleb, jak i efektywności wykorzystania przez drzewa zasobów pokarmowych, skutkującą większą produkcyjnością gatunku panującego. Wpływ różnych składów gatunkowych na intensywność przemian biochemicznych nie jest do końca poznany. Trudno to przewidzieć na podstawie wyników dotyczących zasobności gleb i stanu odżywienia drzew w drzewostanach poszczególnych gatunków, ponieważ nie pozwalają one na określenie interakcji międzygatunkowej. Na przykład, niektóre doniesienia wskazują, że zawartość i właściwości substancji organicznej gleb, mające istotny wpływ na produktywność ekosystemu, kształtować się mogą w wyniku synergicznego lub antagonistycznego wpływu występujących gatunków drzew.

Ze względu na bardzo duże znaczenie drobnoustrojów glebowych w przemianach biochemicznych, jak również w cyklach krążenia pierwiastków, bardzo ważne jest poznanie oddziaływania składu gatunkowego drzewostanu na aktywność enzymatyczną mikroorganizmów w glebie. Przebudowa jednogatunkowych drzewostanów sosnowych na mieszane, z większym udziałem gatunków liściastych jest jedną z ważniejszych dróg, prowadzących również do zwiększenia sekwestracji węgla.

Cele projektu

Celem badań w projekcie jest:

• oznaczenie intensywności przemian biochemicznych gleb w drzewostanach sosnowych, świerkowych, jodłowych, bukowych i dębowych;
• oznaczenie intensywności przemian biochemicznych gleb w drzewostanach mieszanych: jodłowo – sosnowych, bukowo – sosnowych, dębowo – sosnowych, jodłowo – bukowych;
• opracowanie biochemicznego wskaźnika żyzności gleb leśnych.

Badania będą prowadzone w litych drzewostanch sosnowych, jodłowych, świerkowych, bukowych i dębowych oraz w drzewostanch sosnowych z domieszką dębu, buka i jodły, a także jodłowo – bukowych.

Charakterystyka projektu

Projekt ma charakter naukowy oraz aplikacyjny.

Zakres uczestnictwa IBL

Projekt jest realizowany przez pracowników Zakładu Ekologii Lasu IBL oraz Laboratorium Chemii Środowiska Przyrodniczego IBL.

Wykonawcy projektu

Partnerzy