Opracowanie ostatecznej wersji Planu przeciwpożarowego zabezpieczenia i gaszenia pożarów lasu dla polskiej części Transgranicznego Obiektu Światowego Dziedzictwa Białowieża Forest wraz z przeprowadzeniem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko i konsultacji społecznych

Opis projektu

Projekt realizowany w ramach programu priorytetowego nr 5.1.1 „Wsparcie Ministra Klimatu w zakresie realizacji polityki klimatycznej Część 1) Ekspertyzy, opracowania, realizacja zobowiązań międzynarodowych”

Cele projektu

Celem projektu jest opracowanie ostatecznej wersji Planu przeciwpożarowego zabezpieczenia i gaszenia pożarów lasu dla polskiej części Transgranicznego Obiektu Światowego Dziedzictwa Białowieża Forest (opracowanego w roku 2019), wraz z przeprowadzeniem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko i konsultacji społecznych. Koncepcja projektu zakłada utworzenie kompleksowego systemu ochrony przeciwpożarowej dla unikatowego obszaru leśnego, jakim jest Puszcza Białowieska.

Charakterystyka projektu

Zgodnie z zaleceniem 1. „Raportu ze wspólnej misji Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO i

Reaktywnego Monitoringu IUCN w Puszczy Białowieskiej (Białoruś i Polska) w dniach od 24 września do 2 października (2018)”, strona polska została zobowiązana do opracowania i wdrożenia kompleksowego planu zapobiegania i zwalczania pożarów lasów, opartego na szczegółowej i realistycznej ocenie ryzyka. Powinien on być włączony do zintegrowanego planu zarządzania obiektem światowego dziedzictwa i uwzględniać uwagi zawarte w wymienionym raporcie. Plan taki został opracowany w roku 2019. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska stwierdził, że plan ten wymaga przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w związku z możliwością spowodowania znaczących oddziaływań na obszar Natura 2000 Puszcza Białowieska oraz określił zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko dla projektu. Prognoza ta oraz opracowanie ostatecznej wersji planu zapobiegania i zwalczania pożarów lasów jest przedmiotem działań w projekcie.

Obejmą one:

– analizę planowanych działań z uwzględnieniem zidentyfikowanych w planie zadań ochronnych celów ochrony oraz istniejących i potencjalnych zagrożeń dla zachowania właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, gatunków roślin i zwierząt, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000;

– określenie możliwych oddziaływań realizacji Planu na cele ochrony Białowieskiego Parku Narodowego i innych form ochrony przyrody (np. rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne) oraz gatunki zwierząt, roślin i grzybów podlegających ochronie prawnej, znajdujące się na terenie Puszczy Białowieskiej;

– określenie możliwego oddziaływania realizacji Planu na atrybuty uniwersalnej wartości (OUV) Obiektu Światowego Dziedzictwa UNESCO Białowieża Forest;

– ocenę wpływu usuwania martwych drzew na faunę bezkręgowców, zwłaszcza owadów saproksylicznych;

– analizę kwestii przystosowania zasobów wodnych do pełnienia funkcji przeciwpożarowych w kontekście możliwych modyfikacji stosunków wodnych oraz ocenę wpływu planowanych przedsięwzięć na stan wód;

– analizę oddziaływania na zachowanie funkcji korytarza ekologicznego GKPn-2 Puszcza Białowieska;

– określenie wpływ wycinki drzew i krzewów pod przyszłe place manewrowe na ornitofaunę i ssaki (w szczególności nietoperze), a także zwiększone niebezpieczeństwo wkraczania podrostów i ekspansję gatunków tworzących runo leśne, w tym inwazyjnych;

– ocenę możliwego transgranicznego oddziaływania realizacji Planu na środowisko;

– weryfikację wpływu na środowisko Planu przeciwpożarowego zabezpieczenia i gaszenia pożarów lasu dla polskiej części Transgranicznego Obiektu Światowego Dziedzictwa Białowieża Forest i ustalenie ostatecznej wersji Planu ;

– zaproponowanie rozwiązań kompensacyjnych w wypadku negatywnego wpływu na środowisko działań zaproponowanych w roku 2019.

Zakres uczestnictwa IBL

Instytut Badawczy Leśnictwa jest głównym podmiotem realizującym projekt. Wśród ekspertów i wykonawców zaplanowanych zadań znajdują się także pracownicy Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddziału w Białymstoku.

Wykonawcy projektu

Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych
dr hab. Wojciech Gil (koordynator)
dr inż. Jan Łukaszewicz

Zakład Ekologii Lasu
dr hab. Janusz Czerepko, profesor IBL

Laboratorium Ochrony Przeciwpożarowej Lasu
dr hab. Ryszard Szczygieł, prof. IBL
mgr inż. Mirosław Kwiatkowski

Zakład Lasów Naturalnych
dr hab. Rafał Paluch, prof. IBL,
mgr inż. Krzysztof Sućko

Partnerzy