Zintegrowana ochrona szkółek przed nowymi, inwazyjnymi patogenami w warunkach ograniczonego wyboru fungicydów

Opis projektu

Projekt obejmował trzy zadania szczegółowe:

– monitorowanie zagrożenia chorobowego szkółek na poziomie lokalnym metodami molekularnymi;

– określanie zagrożenia ze strony organizmów inwazyjnych w szkółkach oraz niebezpiecznych dla drzewostanów;

– opracowanie nowych środków i technik ochrony szkółek przed patogenami.

Zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin aktywna ochrona przed chorobami powinna być podejmowana jedynie wtedy, gdy już występująca lub przewidywana choroba powoduje straty przekraczające próg ekonomiczny. Zagrożenie chorobowe powinno być zatem starannie monitorowane, a metody temu służące stale udoskonalane. Zastosowanie technik biologii molekularnej daje możliwość skutecznego zidentyfikowania patogena już na wczesnym etapie produkcji materiału szkółkarskiego, a także w drzewostanach. Techniki takie stosowane są już w wielu krajach świata (USA, Australia, Wielka Brytania, Polska), jednakże materiałem zazwyczaj wykorzystywanym w badaniach są fragmenty zakażonych roślin bądź kultury grzybowe wyszczepione z zakażonej rośliny, hodowane w warunkach laboratoryjnych. W takich przypadkach analiza DNA ogranicza się jedynie do oznaczenia gatunku patogena powodującego chorobę, a ponadto cały proces przedłuża się o czas potrzebny na wyprowadzenie czystej kultury patogena na pożywce. Zastosowanie techniki analizy DNA izolowanego bezpośrednio z gleby stwarza możliwość nie tylko wykrycia patogena zanim pojawią się na roślinie pierwsze symptomy choroby, ale daje również możliwość zbadania różnorodności biologicznej mikroorganizmów na danym terenie. Monitorowanie występowania patogenów będzie szczególnie nakierowane na poznanie biologii i znaczenia nowo odkrytych i pojawiających się gatunków inwazyjnych
i kwarantannowych, ważnych z punktu widzenia gospodarki leśnej. Testy patogeniczności
i hodowli w różnych temperaturach pozwolą poznać potencjalne zagrożenie dla podstawowych gatunków lasotwórczych w zmieniających się warunkach klimatycznych, a to z kolei umożliwi prognozowanie ich występowania na terenie kraju. Badania genetyczne rozwijać będą metody szybkiej detekcji tych patogenów w tkankach roślin oraz
w potencjalnych źródłach infekcji, jak gleba lub woda (zbiorniki w szkółkach, rzeki).

W zakresie badań nad nowymi technikami i technologiami w ochronie zasiewów i produkcji sadzonek, wynikającymi z ograniczonego stosowania lub zakazu stosowania fungicydów, proponuje się podjęcie następujących zagadnień:

a) podniesienie zdrowotności materiału produkcyjnego poprzez użycie nowych technologii pozytywnie wpływających na kondycję gleb (rewitalizacja zmęczonej gleby);

b) wykorzystanie metod ochrony przed patogenami grzybowymi przy pomocy biocydów (środków pochodzenia naturalnego), efektywnych mikroorganizmów i nawożenia wzmagającego odporność.

Cele projektu

Charakterystyka projektu

Projekt ma charakter naukowy oraz aplikacyjny.

Zakres uczestnictwa IBL

Projekt jest realizowany przez pracowników Zakładu Ochrony Lasu IBL.

Wykonawcy projektu

Partnerzy