Zmiany składu gatunkowego i struktury drzewostanów ze szczególnym uwzględnieniem odnowień naturalnych wzrastających bez ingerencji człowieka na stałych powierzchniach badawczych IBL

Opis projektu

W ramach proponowanego projektu badawczego zaplanowano odtworzenie 100 stałych powierzchni badawczych o wymiarach 50 x 50m, na których wykonano pomiary pierśnic wszystkich drzew, określenia liczby niskich podrostów (o wysokości 0,5-1,3 m) oraz nalotów poszczególnych gatunków drzew. Na terenie powierzchni badawczej zostanie odtworzona również mniejsza powierzchnia zdjęcia fitosocjologicznego (zwykle o wymiarach 20 x 20m), gdzie planuje się powtórzenie badań fitosocjologicznych metodą Braun-Blanqueta. Badaniami będą objęte różne typy zbiorowisk leśnych, głównie w północno-wschodniej Polsce, takich jak: bory, bory mieszane, lasy mieszane, różne postacie grądów, olsy oraz łęgi olszowo-jesionowe. Prace badawcze zostaną przeprowadzone na terenie obiektów chronionych (rezerwatów przyrody i parków narodowych), przede wszystkim Wigierskiego PN, Białowieskiego PN oraz licznych rezerwatów.

Zmiany składu gatunkowego i struktury drzewostanów zostaną przeanalizowane w oparciu o wskaźniki min. zostaną obliczone: wskaźnik ważności gatunku i inne wskaźniki strukturalne umożliwiające porównanie stanu początkowego z końcowym. Zostanie porównane zagęszczenie odnowień naturalnych poszczególnych gatunków i określone tendencje zmian.

Tempo i kierunki zmian roślinności zostaną określone metodami fitosocjologicznymi m.in. metodami porządkowania fitosocjologicznego na tle zmian zachodzących w drzewostanach. Zmiany składu gatunkowego i struktury drzewostanów, w tym rozwoju odnowień naturalnych, w obiektach wyłączonych spod bezpośredniego wpływu człowieka mogą mieć istotne znacznie dla realizacji celów ochrony i przedmiotów ochrony w obiektach chronionych oraz dla zbliżania postępowania hodowlanego do naturalnych procesów.

Cele projektu

Celami badań w projekcie są:

– określenie kierunków zmian składu gatunkowego i struktury drzewostanów wzrastających bez ingerencji człowieka w różnych zbiorowiskach leśnych w okresie 20-40 lat,
– analiza zmian składu gatunkowego odnowień naturalnych w warunkach braku bezpośredniego wpływu człowieka w podanym okresie
– powiązanie zmian zachodzących w różnych warstwach drzewostanów ze zmianami w składzie gatunkowym odnowień oraz ze zmianami zbiorowisk leśnych
– określenie wpływu naturalnych procesów rozwojowych (w tym procesów odnowienia naturalnego) drzewostanów wyłączonych spod bezpośredniej ingerencji człowieka na realizację celów obiektów chronionych i stanu siedlisk przyrodniczych Natura 2000,
-ocena możliwości wykorzystania odnowień naturalnych powstałych w sposób spontaniczny do realizacji celów hodowlanych.

Charakterystyka projektu

Projekt ma charakter naukowy oraz aplikacyjny.

Zakres uczestnictwa IBL

Projekt jest realizowany przez pracowników Zakładu Lasów Naturalnych IBL oraz Zakładu Ekologii Lasu IBL.

Wykonawcy projektu

Partnerzy